Literatuurlijst

Met vragen over specifieke onderwerpen kan je terecht bij het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP).

Epidemiologie en verklaringsmodellen

• O’Connor, R., & Nock, M. (2014). The psychology of suicidal behaviour. The Lancet, 1, 73-85.

• van Heeringen, K., & Mann, J.J. (2014). The neurobiology of suicidal behaviour. The Lancet, 1, 63-72.
• Portzky, G., Van Autreve, S., & van Heeringen, K. (2010). Suïcidaal gedrag: Epidemiologie en risicofactoren. Huisarts Nu, 39.
• Hawton, K., & van Heeringen, C. (2009). Suicide. The Lancet, 373, 1372-1381.
• Nock, M.K. et al. (2008). Cross-national prevalence and risk factors for suicidal ideation, plans and attempts. British Journal of Psychiatry, 192, 98-105.
• Nock, M.K., Borges, G., Bromet, E.J., Cha, C.B., Kessler, R.C., & Lee, S. (2008). Suicide and suicidal behavior. Epidemiologic Reviews, 30, 133-154.
• van Heeringen, C. (2007). Handboek suïcidaal gedrag. Utrecht: De Tijdstroom.
• Hawton, K., & van Heeringen, K. (2002). The international handbook of suicide and attempted suicide. John Wiley and Sons Ltd.

De recentste cijfers met betrekking tot suïcide in Vlaanderen zijn te vinden op de website van het Departement Zorg.

De recentste cijfers met betrekking tot suïcidepogingen in Vlaanderen zijn te vinden in het jaarverslag van de Eenheid voor Zelfmoordonderzoek.

Op Zelfmoord1813 vind je een samenvatting van de Vlaamse zelfmoordcijfers en een overzicht van de meest voorkomende oorzaken van zelfdoding.

Suïcidepreventie

• World Health Organization. (2014). Preventing suicide: A global imperative. Online raadpleegbaar.
• Dumon, E., & Portzky, G (2013). Algemene richtlijnen voor suïcidepreventie (EUREGENAS). Online raadpleegbaar.
• O'Connor, R., Stephen, P., & Jacki, G. (2011). International handbook of suicide prevention. Research, policy and practice. John Wiley and Sons Ltd.
• Nordentoft, M. (2011). Crucial elements in suicide prevention strategies. Progress in Neuropsychopharmacology & Biological Psychiatry, 35, 848-853.
• van der Feltz-Cornelis, C.M., et al. (2011). Best practice elements of multilevel suicide prevention strategies: A review of systematic reviews. Crisis: The Journal of Crisis Intervention and Suicide Prevention, 32, 319-333.
• Kerkhof, A., & van Luyn, B. (2010). Suïcidepreventie in de praktijk. Bohn Stafleu van Loghum.
• Hermens, M., van Wetten, H., & Sinnema, H. (2010). Kwaliteitsdocument ketenzorg bij suïcidaliteit. Aanbevelingen voor zorgvuldig samenwerken in de keten. Utrecht: Trimbos Instituut.
• Wasserman, D., & Wasserman, C. (2009). Oxford textbook of suicidology and suicide prevention: A global perspective. OUP Oxford.
• Mann, J.J., Apter, A., Bertolote, J., Beautrais, A., Currier, D., Haas, A., et al. (2005) Suicide prevention strategies. A systemic review. JAMA, 294, 2064-2074.
• Zalsman, G. et al. (2016). Suicide prevention strategies revisited: 10-year systematic review. Lancet Psychiatry. Online raadpleegbaar
• Hawton, K. (2005). Prevention and treatment of suicidal behaviour. From science to practice. Oxford University Press.

Op Zelfmoord1813 vind je informatie over het suïcidepreventiebeleid binnen organisaties en het Vlaams Actieplan Suïcidepreventie.

Behandeling van suïcidale patiënten

• De Gioannis, A., & De Leo, D. (2012). Managing suicidal patients in clinical practice. Open Journal of Psychiatry, 2, 49-60.
• Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, Nederlands Instituut voor Psychologen & Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland. (2012). Multidisciplinaire richtlijn diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag. Online raadpleegbaar.
• American Psychiatric Association. (2010). Practice guideline for the assessment and treatment of patients with suicidal behaviors. Online raadpleegbaar.
• van Heeringen, K. & Kerkhof, A. (2000). Behandelingsstrategieën bij suïcidaliteit. Springer Media B.V.

Op Zelfmoord1813 vind je heel wat informatie voor hulpverleners en je voor advies of ondersteuning bij specifieke casussen kan je terecht bij ASPHA.

Zorg na een poging

• Brent, D., McMakin, D., Kennard, B., Goldstein, T., Mayes, T., & Douaihy, A. (2013). Protecting adolescents from self-harm: A critical review of intervention studies. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 52, 1261-1271.
• Luxton D., June J., & Comtois A. (2013). Can postdischarge follow-up contacts prevent suicide and suicidal behavior? A review of the evidence. Crisis, 34, 32-41.
• Vanhove, R., Van de Craen, T., Portzky, G., & van Heeringen, C. (2013). Goede praktijken in de opvang van suïcidepogers. Evaluatie van het 'Project integrale zorg suïcidepogers' in Vlaamse ziekenhuizen. Tijdschrift voor Geneeskunde, 69: 657-662.
• Daigle, M.S., Pouliot, L., et al. (2011). Suicide attempts: prevention of repetition. Canadian Journal of Psychiatry, 56, 621-9.
• Wittouck, C., De Munck, S., Portzky, G., Van Rijsselberghe, L., Van Autreve, S., & van Heeringen, C. (2010). A comparative follow-up study of aftercare and compliance of suicide attempters following standardized psychosocial assessment. Archives of Suicide Research, 14, 135-145.
• De Munck, S, Van Rijsselberghe, L, Van Autreve, S, Vanhove, R, Portzky, G, Hoste, J, Kongs, A, & van Heeringen C. (2009). Preventie van suïcidepogingen in het algemeen ziekenhuis: de ontwikkeling en implementatie van een instrument voor psychosociale evaluatie en opvang van suïcidepogers (IPEO). Tijdschrift voor Geneeskunde, 65: 1000-1007.
• Mitchell, A. J., & Dennis, M. (2006). Self harm and attempted suicide in adults: 10 practical questions and answers for emergency department staff. Emergency Medical Journal, 23, 251-255.
• Spirito, A. & Overholser, J.C. (2003). Evaluation and treating adolescent suicide attempters: From research to practice. Academic Press.

Ook op Zelfmoord1813 vind je informatie over de opvang en evaluatie van mensen die een poging ondernemen.

Nabestaanden na zelfdoding

• Wertheimer, A. (2013). A special scar: The experiences of people bereaved by suicide. Routledge Mental Health.
• Szumilas, M. & Kutcher, S. (2011). Post-suicide intervention programs: A systematic review. Revue Canadienne de Santé Publique, 102, 18-29.
• Hawton, K., & Simkin, S. (2003). Helping people bereaved by suicide. Their needs require special attention. BMJ, 327, 177-8.

Ook op Zelfmoord1813 vind je heel wat informatie rond het omgaan met nabestaanden. Nabestaanden kunnen zelf terecht op de website van Werkgroep Verder na zelfdoding.

• Schols, B. (2011). Zelfmoord in Vlaanderen. Feiten en getuigenissen over verdriet, schuld en schaamte. Borgerhoff & Lamberigts.
• Demyttenaere, B. (2012). De last van het leven. Zelfmoord in België en Nederland. Feiten, cijfers en getuigenissen, indringende gesprekken met nabestaanden. Gennep B.V.
• Vande Gucht, M. (2004). Down under. Toen Joke uit het leven stapte. Lannoo.

• Kerkhof, A. & van Spijker, B. (2012). Piekeren over zelfdoding. Amsterdam: Uitgeverij Boom.
• Rogiers, R., Van Den Abbeele, D., & Van De Putte, J. (2006). Je kan anders!. Brussel: Uitgeverij Globe.